Bruney
Bruney, resmî adıyla Bruney Ülkesi, Barışın Ülkesi[2] veya Bruney Darüsselam[3] (Malayca: Negara Brunei Darussalam, Cavi: نڬارا بروني دارالسلام), Güneydoğu Asya'daki Borneo adasında yer alan sultanlık. Ülkenin tek komşusu Malezya'dır. Başkenti Bandar Seri Begavan'dır. İslami monarşi ile yönetilen ülkenin resmî dili Malaycadır. Ülkenin gelir kaynaklarının başında doğal gaz ve petrol vardır. Ülke ekonomisi Sultan'ın ve Shell'in elindedir. Katar'dan sonra GSMH ölçütüne göre dünyanın en zengin ikinci ülkesi olarak kabul edilmektedir.
| Brunei Barış Ülkesi Devleti Negara Brunei Darussalam | |||||
| بروني دارالسلام | |||||
| |||||
| Milli Deviz: "الدائمون المحسنون بالهدى" "Sentiasa berbuat kebajikan dangan petunjuk Allah" "Her zaman Allah'ın hizmetinde ve rehberliğinde"Şablon:Boşluklar(çeviri) | |||||
| Milli Gimna: Allah Peliharakan Sultan Allah Sultan'ı korusunŞablon:Boşluklar(çeviri) | |||||
 | |||||
| Baş kasaba | Bandar Seri Begawan | ||||
| Ofiţial dil(lär) | Malayca (Bahasa Melayu)[1] | ||||
| Resmî Alfabe | Malay alfabesi | ||||
| Devlet kurumu | İslami Monarşi | ||||
| - Sultan | Hassanal Bolkiah | ||||
| - Veliaht Prens | Al-Muhtadee Billah | ||||
| Kuruluş | |||||
| - Sultanlık | 14. yüzyıl | ||||
| - Birleşik Krallık'tan bağımsızlık | 1 Ocak 1984 | ||||
| Toprak | |||||
| - Su (%) | 8,6 | ||||
| Para | Brunei Doları (BND)
| ||||
| Saat Kuşaı | (UTC+8) | ||||
| Trafik akışı | sol | ||||
| Internet TLD | .bn | ||||
| Telefon kodu | +6731 | ||||
| Şablon:Lower Aynı zamanda Doğu Malezya'dan 080 | |||||
Brunei Sultanı Hassanal Bolkiah dünyanın en zengin isimleri arasında yer alır.
Coğrafya diiştir
Bruney Güneydoğu Asya'da yer alan Borneo adasında konumlanmıştır. Ülkenin toplam yüzölçümü 5.765 km2 olup birbirleriyle kara bağlantısı olmayan 2 adet parçadan oluşur. Nüfusun büyük kısmı batıdaki parçada yaşamaktadır. Güney Çin Denizi'ne 161 km kıyısı bulunan ülkenin tek kara komşusu 381 km'lik sınırı ile Malezya'dır. Bruney yaklaşık 500 km2 karasal suya sahiptir, münhasır ekonomik bölgesinin büyüklüğü ise Şablon:Dönüştürme olmaktadır.[4]
Bruney, Köppen iklim sınıflandırmasına göre tropikal yağmur ormanı iklimine (Af) sahiptir. Ülkenin büyük kısmı ova cinsi tropik yağmur ormanı ekolojik bölgesi içindedir, ancak iç kesimlerde dağ cinsi yağmur ormanları vardır.[5]
Demografi diiştir
2014 verilerine göre etnik açıdan ülke nüfusunun %65,7'si Malay, %10,3'ü Çinli, %3,4'ü yerli halk, %20,6'sı ise diğer küçük etnik gruplara mensuptur.[6] Malay terimi ülkede yer alan Brunei, Tutong, Belait, Dusun, Murut, Kedayan ve Bisaya adlı yerli grupları kapsamakta olup Bumiputera olarak adlandırılan bu gruplara devlet tarafından özel ayrıcalıklar tanınmaktadır. Ülkede yabancı göçmen sayısı fazladır.[4][7]
Resmî din olan İslam, özellikle de Sünni Şafii İslam %80'i aşkın inanan oranıyla ülkedeki baskın dindir. Budizm ve Hristiyanlık her biri için yaklaşık %7 olmak üzere ülkedeki diğer büyük dinlerdir. Yerli dinler gibi diğer dinlere inananlar veya dinsiz kişiler toplumun %5'ini oluşturmaktadır.[4]
- Ülkenin resmî dili Standart Malayca olmasına rağmen halk tarafından Standart Malaycadan farklı olan Brunei Malaycası konuşulmaktadır. Çinli azınlıklar çeşitli Çin dilleri konuşmaktadır. İngilizce çoğunluk tarafından bilinmekte olup ülkede kullanılan başlıca iş dilidir.[8]
Ayrıca bakınız diiştir
Kaynakça diiştir
- ↑
- ↑
- ↑
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Şablon:Akademik dergi kaynağı
- ↑
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ Şablon:Kitap kaynağı
- ↑ A.C.K. Ozog (1996). The unplanned use of English: The case of Brunei Darussalam. In P.W. Martin, C. Ozog & G. Poedjosoedarmo (Eds.), Language use & language change in Brunei Darussalam (pp. 156–66). Athens, Ohio: Ohio University Center for International Studies.
Dış bağlantılar diiştir
- Yönetim
- Genel bilgi
- Brunei from UCB Libraries GovPubs