Köroglu evlener

Şindi kimin için annadalım? Bir kerä Köroglu o kırk girginnän avlanmaa gitmiş. Avlanmak yufka olmuş da evä dönärmiş. Yorgunnuktan Köroglu yatmış dinnenmää. Ama yatmamış neredäymiş hepsi, zerä şüpeliymiş Kösä cigitin yaptıklarına.

Gecä o bir düş görmüş: sansın bir ihtiar onun önünä getirmiş bir pek gözäl periyi kolundan, vermiş kızı onun kucaana da demiş : Üzülmä, oolum, tä sana eş!Bu padişahın kızıdır, adı peri Cana -Yunus -demiş dägitmiş tä.

Körogluya gelmiş ani sansın kucaanda onun göktän Ayın bir parçası, da istemiş öpsün onu, ama öpärmiş yastıını.Ozaman o uyanmış da çeketmiş kızı aaramaa dolayında, ama bulmamış. Da gelip askercilerinä, annatmış düşünü türküylän, zerä o pek gözäl türkü dä çalmaa becerärmiş:

  • Sevda yalınnan o beni sevdi
  • Bän sevdalı düştüm ona
  • Sevda yalınnan o bana geldi


  • O, kardaşlar, o aklımı aldı benim
  • Gümüşlän hem altınnan donaklıydı o
  • Altın saçlarlan başında,
  • Sevda yalınnan o bana geldi


  • Lafı onun tatlı, yalpak- bir şefteli,
  • O gözleri- geca sefaa –baktı bana,
  • Rastık olsaydım kaşlarna-
  • Adı Cana- Yunus sevda bana geldi…


Peetini bitirdiynän Kösä ona demiş:

  • Köroglu, çünkü bölä düş görmüşün, o periyi biz bulacez, nända da olmasa! Da everecez seni, üzülmä sän! Köroglu!
  • Kösä! Sän ne bulacan o periyi, ne dä everecän beni! Bän kendim bulacam onu!

Beygirini Kır-atı getirdi.Getirdi da yerledi onu nicä düşär. Atlı pindi, kamçıladı onu da yollandı.

Şindi ne annadalım?

Kır-at ölä eşkinni gidär, ani köpük onun sırtından her tarafa uçardı. Açan da köpüklär bitmişti, duruk ter peedalandı. Kır-at ok yaydan gibi uçer o geniş kurak meydannarda. Nicä var bir laf: Delermişin akılı yokmuş.

Giderlär, nekadar giderlär, suları, imeeleri biter, zor hala düşerlär! Kır-at açık aazlan, dili sarker gücülä adımneer; Köroglunun buvazı kurudu, kanı kara oldu.

  • O Allah görüner, o dädu şeytanmış sarı halatlan hem sarı çalmaylan, ani birleştirdi beni periylän. Bän dä verildim şeytanın aldatmasına. Vardır işittiim, artık, ani kimi şeytannarın dädu süreti varmış.Da tä, şindi bu takır kırlarda olur gebereyim aaç hem susuz. O Allah Aslanı, koruyucum benim! Eer işitmärsän benim duvamı, güçtür benim işerim, -dedi.da türküyü çaldı:


  • O yaratıcı, acıyan Alla,
  • Periyä beni götürsänä sän,
  • Sän, kuvet sızıntısı, sän boba
  • Periyä beni götürsänä sän!


O üüseklerdä Saabi, ko o dädu sarı halatları hem çalmaylan taa bir, kerä görünsün bana da bän onun kanını içeyim.Sora sän canımı geeri alasın, kayılım bän!


Birdä, ilerdä bir yamaç göründü, üstündä dä o dädu. Köroglu alatladı ona yaklaşmaa.

  • Ya dur, ya dur oolum! Bırak o fena fikirlerini. Sanki var mı nicä periyi kazanmaa, açlık susuzluk çekmedään ? Baker Köroglu, - o sa onun kurtarıcısı Allah Aslanı!
  • Yanıldım bän, hayırsızlık yaptım, - dedi Köroglu da däduya gitti koyup ellerini güüsünä. Etişti o yamaca, orada da çeşmä cüver. Zorlan çekti düşkün beygirini da çanaktan suladı onu.
  • Azarak iç, oolum! –dedi dädu.

Sora da çay içtilär. Çaydan Köroglunun kuvetleri erinä geldilär, bakışı da aydınnandı. Bakınıp dozdolay, o gördü, ani ilerdäbir kalä görüner.

  • Te o kaleyi görärsän mi, oolum?
  • Görärim.
  • Görärsän, sän etiştin needinä.

Orayadan türlü zor erlär geçärsän dä, üç aylık yol var.Sän acıma ne kendini, ne beygirini.Orada o peri yaşeer.Onu ama bir drakon koruyer da kimseyi ona kolvermeer. O kız sa seni bekleer, zerä sän dä onun düşünä geldin da o da seni –bän ölä yaptım olsun, - hem düşüner o kız, ani o çocuk drakonu enseyecektir: ama ensemärsä, ozaman çıkacek ani o diil o çocuk.

Dädu iilip erä aldı bir avuç toprak da verdi Körogluya:

  • Git, at bu topraa drakonun açık aazına da daalıp, o aaç olacek.Başka türlü o seni kolvermeyecek E, islää !Dädu yardım etti Körogluya beygirä atlı pinmää, da o yollandı o kaleyä dooru.Etişer aar portalara da görer : drakon yater da sade kuyruunu saller.Köroglu baardı:
  • Ey, drakon! Ya kalk oradan da yokol! Bän lääzım periyä geçeyim, ani düşündä beni görmüş da bekleer geleyim.

Alıp kauşunu Köroglu üfkeylän bir türküsünü ona çaldı. Drakon ama karşı loyer. Köroglunun beygri ama korkusuz yaklaşer ona.Drakon gittikçä taa büük aazını açer kırmızı ateşli dilinnän. Görüp ani drakon tezdä var nicä yutsun onu beygirinnän neylän, aler da atıverer drakonun aazına o topraa. Drakonun çatırdayarak daadı da bir kuru aaç oldu. Köroglu haydadı beygirini kalä içinä.

Ama sokaklarda, evlerdä kimsey yok. Gider taa ileri da görer bir käämil saray, rubinnärlän, türlü paalı taşlarlan donaklı – gün gibi şıleer. Yaklaşer bir pençereyä, özengelär üstündä kaldırer kendisini da içindä görer bunca peri, ortada da peri Cana-Yunus. O kaledä yaşarmış 360 peri.Cana-Yunus aalaşer, ani bir ay kırk ta gün o darsımış düşündä gördüü çocuu bekleyeräk : ne uyku tuter, ne imää çeker, ne içmää…

  • Duralım lafa baari biraz, çaardı sizi, perilär…

Şindi, ne yapsın Köroglu, haber etsin, ama korkutmasın da onnarı. Da çeketti yavaş, ama gözäl pek çalmää :


  • Benim perim, isteersin ne bendän-
  • Varlık mı, mal mı, kafamı mı? Ne?
  • Gerdin buruk yayı-
  • San gözümä mi kez aldın ya ne?


  • Perim benim, sän boynumu büktürmä
  • Acı ecel bana yollama sän
  • Canın acımeer mi bana ?
  • Taştan mı can erin, sevdam, ya ne?


  • Sendi kuvetlerim, bilsänä ya!
  • Hem kıymetlik ne, unuttum heptän.
  • Ver bir bakış bana pembä üzlü!
  • Düşü görmüşün sän – da ne?


Cana-Yunus perilerä : - Dışardan insan sesi işidiler, ya bakın kim? İki peri çıkıp, görüp, Körogluyu, korktular da geeri kaçtılar.Perilär insan üzü görmemişlär.Cana-Yunus ihtiar nenesinä sormuş!

  • Gitmärsin mi sän bakasın? Çaarasın onu?

Nenä çıkıp, görmüş : gözäl üzlü, maavi gözlü, kara saçlı bıyıklar kıvrık, arkalı kudretli bir batır! Dudakları sevda saçerlar. Dönüp demiş : - Sän periysin, o sa insan soyundan. Onu mu düşündä görmüşün?

Onu, paalı nenäm!

Sän ona evlänämäzsin – o topraktan yapılı, - sän ateştän yapılıysın! Yok paalı nenäm. O topraktan da olsa, benim bakışıma o ateştän dä taa haşlak! Deerlär, ama ani onnar işä koyarmışlar gelinnerini, kazmaa, biçmää, ekmek pişirmää fırında, tezek ta toplamaa…

Nenä ayolum, ecelimi, kısmetimi görürüm! İhtiar nenä başka da işlärlän savaşmış korkutmaa. Cana-Yunusu, ama korkudamamış da peri onu yollamış evä gitsin. Perileri dä hepsini kolvermiş. Bunnardan sora Cana-Yunus Körogluya bir nışan yapmış, girsin. İkisi yalnız. Lafa durmuşlar beenip biribirini. Sora annaşmışlar, ani Köroglu beygirinnän denneneceklär bir parça vakıt.


Köroglu sa başlamış darsımaa yurtluuna da demiş, ani vakıt gitmää onun yurtluuna güvä- gelin, çünkü beenerlär biribirini. Kız kayıl olmuş, ama demiş: Düünü yapmayınca, biz birerdä yaşamaycez, sän benim güüdemä diimeyecän. Kızın da varmış kendi beygiri Almacıklı.

Bir sabaa pinip beygirlerä yollanerler Köroglunun yurtluuna.Yolda ama kız başlamış düşünmää : näänı o gider, kiminnän, ii adam mı, kötü mü, zenginnii var mı, yok mu?... Köroglu annamış kızın zoruna da demiş : Ey, Cana-Yunus, sän bana bölä fikirlär taşıma :


  • Adam lafından atılmaz,
  • Kararı onun sade bir olur
  • Koruyur o kızı, ona hiç bıkmaz,
  • Näända o durur, ikisi dä durur.


Bölä onnar beygirleri haydeerlär, Köroglunun yurtluuna etişerlär ii sözlän, ii duygularlan! Şindi ne için annadalım? Köroglu için hem peri için annadalım.

Körogluyu periylän onun 40 askercisi gözäl karşı ederlär. Bütün düünü Kösä erleştirdi.Düün on gün tuttu.Vardı hepsi, ne lääzım. Müzikalar çaldılar, düüncülär zengin sofralardan adılar.Köroglu türkülerini çaldı kavuşunnan..

Hepsi pek şen oldu. Bu takım, girgin Köroglu periya evlenmişti…


Kullanılmış Kiyatlar

diiştir
  • Türk Dil Kurumu
  • Gagavuz Destanları
  • Prof.Dr.Nevzat Özkan