Köroglunun duuması

Çoktan, pek eski zamannarda bir Kalä-yurtlukta yaşarmış bir anılmış hergelä çorbacısı, adı Bozbey. Onun varmış üç oolu : en büüyü Gencim, ortancısı Momin, en küçüüyü Adı bek ; bir dä kızı Gül. En büüyü zenginmiş, ama sıkıymış, ortancısı – ahmakmış, en küüçüyü – ürekli, korkusuz bir girginmiş. Adı beki insan sevärmiş, da ayırmışlar onu Kalä- yurtluuna baş.Onun ama karısı aar güüdeli kalmış da tezdä ölmüş.

Mezar içindä onun duumuş bir çocuu, angısını çobannar bulerlar mezarın üstündä da alıp getirerlär bobasına. Bu çocuu bakmaa aler Adı bekin kızkardaşı Gül. Tezdä Adı bek öler da onun büük kardaşı tamah Gencim zorlan istemiş.evlensin kızkardaşına.Gül ama aler uşaa da kaçıp saklaner bir bayırın içinä. Karı tezdä ölmüş da çocucak yalnız kalmış.

Ona başlamış gelmää bir keçi da südünnän doyurmaa onu. Çocucak büüyärmiş pek gür.Bir çorbacının çobannarından birisi tä ne annadarmış: Var sürüdä bir saamal keçi, en ii keçi, südü onun en çok, en tatlı da. Ama o üç kerä gündä hep bir vakıtta başladı gitmää näänısa da dönmää sütsüz.

Bir kerä dedim, ya gözledeyim bän, näänı o gider hem ne yaper.Da gördüm ölä …ani hemen akılım alınaceydi korkudan etişti keçi bir büük bayıra, bayır deliindän dä kaçarak çıktı bir küçük tülü… bilmeerim nicä dä demää ona: o takım hayvan yoktur gördüüm; insan da ölä hiç ta güüdesi bütününä tülü saçlı, iki ayaklı ama Keçi verdi ona emsin südünü da gitti geeri o uşak ta kaçtı da genä bayırın içinä girdi.

Bunnarı sesleyip, çobanın çorbacısı kendisi gitmiş görsün. Dönüp oradan çorbacı demiş, ani o tülü yavru bir çocucaa benzärmiş…

Şindi almış o taa insan hısımnarını da genä o bayıra gitmişlär. Etişip koyerlar o bayır deliinin önünä bir avuç koyun aşıı hem bir dä atlılık yeri bir tarafa, ki tutmaa bu çocucaa, zerä o pek tez kaçıp saklanarmış bayır içinä. O yeri yaalamışlar kaavi tutkallan. Kendileri dä saklanmışlar.

Tülü çıkmış bayır içindän, bakınmış, görmüş aşıkları da birdän sevinmiş kaçarak ta gitmiş onnara, almış hepisini avuçlarına da yaklaşıp yerä, atlı pinmiş ona. Oynamış ne kadar oynamış, ama açan kalkmaa istemiş, kalkameer, yapışmıştı. Ozaman tuterlar onu da evä getirerlär annayıp, ani o diil hayvan, ama çocucak.

Çorbacı yıkatmış uşaa, giidirmiş da oolu gibi bakmaa onu başlamış çok sevineräk. Adını Aydın koymuşlar, çünkü o karannık bayır içindän aydınnaa çıkmış deyni.

Çocuk büüyärmiş pek gür, diil yıllarlan, ama günnärlan. Bobası atlı gezmää, güreşmää türkü çalmaa üüretmiş, kiyat üürenmää dä vermiş onu okumaa, yazmaa; korkusuz olmaa, dayanıklı olmaa, hem ana yurdunu, insanı sevmää üüretmiş.

Ama olmuş kurak yılları da Aydının bobası artık pek fukaralanmış da çırak yanaşmış bir hayın çorbacıya, Bolu beyä, hergelä gütmää. Bir kerä Bolu beyä bir hısımı geler, İbrahim-bek, Bolu bey izin verer Aydının bobasına, çıraana ayırsın onun hergelesindän en ii beygiri baaşış bu paalı musaafirä.

Çırak deneer en ii beygirleri, ki bir çirkin pınarı geçsinnär. Ama biri dä geçämemiş, hepsi geeri urmuşlar.Bir genç zabun beygir sä gelip-gelip hep geçärmiş korkusuz o pınarı.

Ozaman çırak aler da getirer onu Bolu beyä.Bu sanıp ani çırak onu gülmää yapmaa isteer, izin verer cellata köretesin çıraa, ergin kurşun döksün ikisinä dä gözlerinä.Sora pindirsinnär onu zabun beygirä da uratsınnar kaledän dışarı.Beygir getirmiş onu dooru ilerki evinä

Büük kahır,

Ama kör demiş çocuuna Aydına ki baksın da tımarlasın, bu beygiri hem tutsun onu sade karannıkta, beslesin onu sade arpaynan, da büüyüdüynän biraz taa yollansın kin çıkarmaa o hayın Bolu beydän. Hem onun gibi tamahlardan, ani insanı zeetlerlär.

Da tä, Aydın çekeder hazırlanmaa kin çıkarsın insanın duşmannardan. O büüder o beygiri, angısı oler kanatlı hem büülü bir batır beygir, adını koyer Kır at ; erleşer bayırlar arasında bir kaledä. Onun tä var käämil beygiri, käämil kılıcı, batır yayı oklarlan hem dä kırk girgin askercileri. Bölä o hazır oler da yollaner kin çıkarmaa.İnsan onu umutlan karşı eder hem adını koyer Köroglu. Çoyu ona askerci yannaşırmış bir kaavi asker düzüp.En ilkin o cezalamış hayın bolu beyi…


Kullanılmış Kiyatlar

diiştir
  • Türk Dil Kurumu
  • Gagavuz Destanları
  • Prof.Dr.Nevzat Özkan
  • Ankara 2007
  • s.101-102
  • Türk Dil Kurumu Yayınları