Hederlez: Revizyonlar arasındaki fark

İçerik silindi İçerik eklendi
Kaganer (konuşmaa | yardımnar)
Category:Milli yortular
Değişiklik özeti yok
1. liniya:
'''Hederlez''' - gagauz milli yortusu.
 
[[Gagauz Halk Kalendarı|Gagauz halk kalendarıkalendar]]ı iki perioda ayırılêr: yaz hem kış. Yaz başlamasının halk yortusu “Hederlez” may ayın 6-na geler, Ay Georgiy günündän başlêêr. Kış sa “Kasım” yortusunnan kutlanêr, 8 Kasım Ay Dmitriy gününnän başlêêr. Bu iki yortu da Moldova[[Respublika RespublikasıMoldova|Moldova]] tarafından 23 dekabri 1994-cü yılda verilän [[Gagauz Yeri|Gagauziya]]nın özel statusu kanonunda ofiţial yortular olarak kabledildi.
 
Milli yortu Hederlez (Ay Georgiy) yılın en önemli yortularından sayılêr hem üç gün sürer. Bu yortuylan bilä hayvancılıın, otların eşermesi hem sürülerin meralara götürülmesi işlärlän yaz da başlamış olêr. Bu gündä küülerdä[[Küü|küü]]lerdä çobannarlan para hem başka annaşmaları yapılêr. Yortunun önemli işlerindän biri dä bir kuzunun, kurban edileräk, bulgurlan yada pirinçlän doldurulaması hem fırında pişirilmesi. “Kurban” da Hederlezdä, Georgiy adına bir aylenin kişisinä duuma günündä, saalık için, askerdän dönmesini dileräk, ya da gözäl bir düün yapması için kesiler. Hederlez yortusu herbir gagauz aylesindä evdä yada aul içindä bir masa donatılmasınnan kutlanılêr. Hazırlanan bu sofraya komşuları, senseleleri, küülüleri, musaafirleri teklif ederlär, onnara, adetä görä, şarap ikram edip, gözäl adet olarak sayılêr. Arnaut, gagauz hem bulgarların yaşadıkları Karakurt küüyündä (Ukraynanın Odessa bölgesinin Bolgrad rayonu) yortuyu bütün sokakça bakêrlar: sokakta uzun masa koyulêr, herkezi kurban kuzunun etindän hazırlanan “kurban”ıını, şarabını hem evdä hazırlanan iyecekleri getirer. Bu adet büünkü zamannaradan korundu.
 
Hederlez yortusu herbir gagauz aylesindä evdä yada aul içindä bir masa donatılmasınnan kutlanılêr. Hazırlanan bu sofraya komşuları, senseleleri, küülüleri, musaafirleri teklif ederlär, onnara, adetä görä, şarap ikram edip, gözäl adet olarak sayılêr. Arnaut, gagauz hem bulgarların yaşadıkları Karakurt küüyündä ([[Ukraina|Ukraina]]nın [[Odessa|Odessa]] bölgesinin Bolgrad rayonu) yortuyu bütün sokakça bakêrlar: sokakta uzun masa koyulêr, herkezi kurban kuzunun etindän hazırlanan “kurban”ıını, şarabını hem evdä hazırlanan iyecekleri getirer. Bu adet büünkü zamannaradan korundu.
Ay Georgiy adını taşıyan kliselerin bulunduu küülerdä, klisenin başçasında, bütün küüyün katıldıı kurban yortusu yapılêr. En çok hayvan bu türlü yortularda kurban ediler. Gagauzların “Allahlık” denilän kurbannık tosun bir yıl öncedän hazırlanêr. Bir yıl boyunca bu ayozlu tosuna hererdä: merada, sürü ya tek başına çayırlarda otlasın deyni bolluk veriler. Herliim “Allahlık” birisinin başçasına girärsä, onu kuumak ayıptır. Kurbannıın ayozluuna bukadar çok saygı gösteriler.
 
Ay Georgiy adını taşıyan kliselerin bulunduu küülerdä, klisenin başçasında, bütün küüyün katıldıı kurban yortusu yapılêr. En çok hayvan bu türlü yortularda kurban ediler. Gagauzların[[Gagauz halkı|Gagauzlar]]ın “Allahlık” denilän kurbannık tosun bir yıl öncedän hazırlanêr. Bir yıl boyunca bu ayozlu tosuna hererdä: merada, sürü ya tek başına çayırlarda otlasın deyni bolluk veriler. Herliim “Allahlık” birisinin başçasına girärsä, onu kuumak ayıptır. Kurbannıın ayozluuna bukadar çok saygı gösteriler.
 
Bu gündä bütün küü katıldıı at yarışları, sport oyunnarı, güreşlär yapılêr. Eskidän milli sport – güreş yapılırdı. Klarnet, kemençä yada gayda havaları ötmesi altında, komşu küülerdän gelän güreşçilär serbest güreş yapardılar. Kazanannara paalı baaşış verilärdi. En paalı baaşış – boyunda kırmızı şirit baalı olan koyundu. Çempion “pelivan”, koyunu omuzlarına alıp, güreş erini üç kerä dolaşardı. “Pelivan” olan kişiyä bir yılın içindä diil salt kendi küüyündä, ama başka küülerdä dä saygı gösterilärdi.
 
Büünkü günnerdä sä valeybol, futbol, atletizm ya da başka yarışmaklar mutlaka düzünnener. Kutlamaklar stadionnarda olêr, güreşlär çeşitli kategoriyalarda yapılêr. Bu yarışlar ölä populär oldular, ani, bölgenin anılmış güreşçilerindän kaarä, dünnä, [[Evropa|Evropa]], eski SSRB respublikaları,[[Respublika Moldova|Moldova]] hem komşu Ukrayna[[Ukraina|Ukraina]] güreş çempionnanarı onnara katılêrlar.
 
 
[[Category:Wp/gag]]
[[Category:Milli yortular]]
[[Category:Arhiv]]